Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Μάνος Χατζιδάκις

Και πρώτα απ' όλα τι εννοούμε λέγοντας παιδεία; Την πληροφορία, την τεχνική, το δίπλωμα εξειδίκευσης που εξασφαλίζει γάμο, αυτοκίνητο κι ακίνητο, με πληρωμή την πλήρη υποταγή του εξασφαλισθέντος ή την πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελεύθερου ανθρώπου, με τεχνική αναθεώρησης κι ονειρικής δομής, με αγωνία απελευθέρωσης και με διαθέσεις μιας ιπτάμενης φυγής προς τ' άστρα;

Μάνος Χατζιδάκις

Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2009

Joseph Brodski

"Αυτή η πόλη σου κόβει την ανάσα όποιες κι αν είναι οι καιρικές συνθήκες, η ποικιλία των οποίων, όπως και να χει, είναι κάπως περιορισμένη. Κι αν είμαστε πράγματι συνώνυμοι με το νερό, το οποίο είναι απόλυτα συνώνυμο με το χρόνο, τότε αυτό που αισθάνεσαι γι αυτή την πόλη κάνει το μέλλον καλύτερο, συνεισφέρει σε αυτή την Αδριατική ή τον Ατλαντικό του χρόνου που αποθηκεύει τις αντανακλάσεις μας..."

Υδατογράφημα, μετ. Μαργαρίτα Μανσόλα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1997

Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2009

Torcuato Luca de Tena

"Οι ιδιαίτερα εξαίσιες προσωπικότητες είναι πιο ευάλωτες από τις άξεστες· με τον ίδιο τρόπο που ένα φλυτζάνι είναι τόσο πιο εύθραυστο, όσο πιο φίνα είναι η πορσελάνη του".

"Las personalidades especialmente exquisitas son más vulnerables que las más zafias; del mismo modo que una taza es más frágil cuanto de mayor calidad sea la porcelana".

Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009

Η μανία του ταξιδιού προέρχεται από τοποφοβία και όχι από φιλοτοπία. Όποιος ταξιδεύει πολύ, το κάνει για ν' αποφεύγει τον τόπο που αφήνει.

Καταχνιά

Miguel de Unamuno
Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο.

Αριστοτέλης

Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009

Έλλη Λαμπέτη!

Εγώ είμαι άνθρωπος των απλών πραγμάτων... Δε μ' ενδιαφέρει το απραγματοποίητο. Όπως το θάνατο. Τον φοβάμαι, μα δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι' αυτό. Δείχνω λοιπόν, μια στωικότητα, δεν ασχολούμαι. Τίποτα που δεν μπορώ να το πολεμήσω δε με απασχολεί. Σκέφτομαι μόνον εκείνα που μπορώ να τα πραγματοποιήσω.

Έλλη Λαμπέτη

Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009

Οι γυναίκες είναι τ' άλλο μισό τ' ουρανού,
εκείνο το νεφελώδες!

Le donne sono l' altra meta' del cielo,
quella nuvolosa.

Groucho Marx

Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009

Κάποτε σπούδαζα νομικά. Είχα συμφοιτητές τους κ.Πέτρον Χάρην, 'Aγγελο Τερζάκην, Γιώργο Θεοτοκάν, Πετσάλην και Οδυσσέα Ελύτην, τα εξαιρετικά αυτά νομικά πνεύματα που τόσο διέπρεψαν στη δικανική σταδιοδρομία τους- όπως και εγώ εξάλλου. Ο ισχυρισμός του κ. Κλ. Παράσχου ότι υπήρξε συμφοιτητής μου είναι ανακριβέστατος. Όταν ο νεαρότατος κ. Παράσχος γράφτηκε πρωτοετής στη νομική, εγώ ήμουν κιόλας δικηγόρος παρ'Αρείω Πάγω. Έφηβος ήμουν όταν έγραψα τα πρώτα μου και τελευταία ποιήματα. Δεν τα δημοσίευσα ποτέ. Αργότερα το 'ριξα στην πεζογραφία, ένας Θεός ξέρει το γιατί...

Μ. Καραγάτσης

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009

Μπορείς να με γραπώσεις από της λήθης το τσουλούφι
Να μ' αγκαλιάσεις στο αδειανό πουκάμισο τη νύχτα μου
Να μου φιλήσεις την ηχώ

Μα εσύ από έρωτα τίποτα

Βάσκο Πόπα
Μετ. Έλλη Σκοπετέα

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

"Στο βάθος της ζωής του ποιητή υπάρχει η απελπισία και η αγωνία για να πραγματοποιήσει αυτά, τα οποία επιθυμεί. Μέσα από την απελπισία γεννάται η επιθυμία. Αλλά η επιθυμία γεννά την θλίψη, καθ' όσον είναι αληθές ότι η επιθυμία παρηγορεί μόνον προσωρινώς και εάν προσέξουμε καλύτερα θα δούμε ότι κατ' ουσίαν δεν παρηγορεί καθόλου. Ως εκ τούτου η επιθυμία είναι η παρηγοριά η οποία δημιουργεί την θλίψη. Παράδοξη αντίφαση! Ναί, αλλά ο ίδιος ο ποιητής είναι μία αντίφαση.Ο ποιητής είναι το τέκνο του πόνου, παρά το γεγονός ότι ο πατέρας του τον αποκαλεί τέκνο της χαράς. Από τον πόνο μέσα γεννιέται η επιθυμία του ποιητή, η έντονος και επιτακτική επιθυμία, η οποία ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου περισσότερο από τον οίνον".

Soren Kierkegaard
"Το γεγονός ότι η ειρωνεία και η διαλεκτική αποτελούν τις δύο ισχυρές δυνάμεις στο έργο του Πλάτωνα είναι δυνατόν να το αναγνωρίσει ο κάθε μελετητής των συγγραμμάτων του αλλά παράλληλα δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί, ότι αμφότεροι οι μέθοδοι αποτελούν μία διττή έκφραση διαλεκτικής. Υπάρχει δηλαδή η ειρωνεία, η οποία αποτελεί το ερέθισμα για τη σκέψη, η οποία την επιταχύνει όταν αυτή επιβραδύνεται και την συγκροτεί όταν αυτή αποδυναμώνεται. Υπάρχει και η ειρωνεία, η οποία είναι ο ενεργοποιητής και παράλληλα ο κατευθυντής της σκέψης".

Soren Kierkegaard
The consept of Irony, σελ. 121.
"Η απελπισία είναι ασθένεια του πνεύματος, ασθένεια του Εγώ, δυναμένη να λάβει τρείς μορφές (α) απελπισία κατά την οποία δεν συνειδητοποιούμε το Εγώ μας, (β) απελπισία κατά την οποία δεν θα επιθυμούσαμε να είμαστε ο εαυτός μας και (γ) απελπισία κατά την οποία θα επιθυμούσαμε εκδήλως να είμαστε o εαυτός μας".

Soren Kierkegaard : Sygdommen til Doden, (Ασθένεια προς θάνατον)

Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2009

Θα 'ρθει καιρός όπου η κοινή μας πίστη στην ποίηση θα γεννά φθόνο.

Cesare Pavese

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά
με τα χεράκια της
κι εγέμισ' από άνθη η πλάτη
η αγκαλιά και τα μαλλάκια της.

Γεώργιος Δροσίνης
Μ ένα κλωνάρι μυγδαλιάς στα χέρια σου
πάς να μηνύσεις την ανάσταση στον Άδη

Αγγελος Σικελιανός
Μια μυγδαλιά και δίπλα της,
εσύ. Μα πότε ανθίσατε ;
Στέκομαι στο παράθυρο
και σας κοιτώ και κλαίω.

Νικηφόρος Βρεττάκος
Όντεν ανθεί η γιαμυγδαλιά
κι ο πεύκος όντε δένει
κι η κοπελιά σα στολιστεί
το νου τ' ανθρώπου παίρνει.

Ιωάννης Κονδυλάκης
Αδελφή πες μου,
τι είναι ο Θεός
κι μυγδαλιά άνθισε.

Νίκος Καζαντζάκης
Τι χρυσοί ωραίοι χρόνοι! Τι ωραία εποχή!
Είσ' ελεύθερος να γράφης ό,τι σ' έλθ' εις το κεφάλι.

Άγγελος Βλάχος
Εκανα δεκαπέντε χρόνια ν' ανακαλύψω πως δεν είχα ταλέντο συγγραφέα, αλλά ήταν πια αργά για να τα παρατήσω. Είχα γίνει διάσημος.

Robert Benchley
Από τις πέτρες που πετάνε πάνω σου οι κριτικοί με μίσος, φτιάξε ένα μνημείο, που θα σ' απαθανατίσει, ίσως.

Α. Γκίτερμαν
Κάποια αποσπάσματα από γράμματα του John Steinbeck, ορισμένα των οποίων κυκλοφόρησαν με τίτλο: Steinbeck: A life in Letters(Στάινμπεκ: Μια ζωή σε επιστολές), τον Οκτώβριο του 1975 από τις εκδόσεις Viking. Τα σχόλια έχουν ταξινομηθεί κάτω από διάφορους θεματικούς τίτλους μάλλον παρά χρονολογικά, όπως εμφανίζονται στα ημερολόγια και τις επιστολές του. Διαλέγω και σας μεταφέρω μια από αυτές από το βιβλίο "Πέντε συνεντεύξεις" εκδόσεις Printa, Εκ βαθέων, σε μετάφραση Γ. Ι. Μπαμπασάκη, Νάσια Ντινοπούλου, Μαρία Σωτηράκου.


Για τους κριτικούς

Σήμερα το πρωί, καθώς κοιτούσα την Saturday Review, διάβασα μερικά κριτικά σημειώματα για κάποιες πρόσφατες κυκλοφορίες βιβλίων, όχι δικών μου, και κυριεύτηκα από το σύνηθες αίσθημα τρόμου.Πρέπει κανείς να είναι σχολιαστής ή μάλλον κριτικός, τούτη η φιλοπερίεργη βδέλλα που ζει ευτυχής χάρη στο έργο των άλλων και τιμωρεί με ζοφερές λέξεις αυτό που τη θρέφει.Δε λέω ότι οι συγγραφείς θα έπρεπε να είναι απαλλαγμένοι από κάθε κριτική, αλλά θα προτιμούσα οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν να την ασκήσουν να μην είναι τόσο πανομοιότυποι, τόσο από άποψη σκοπιάς, όσο και από άποψη νοοτροπίας.
Πάντοτε η δουλειά μου περνούσε πρώτα από την κρίση των σκυλιών μου. Ο Έιντζελ, ξέρετε, κάθεται και ακούει δίνοντάς μου την εντύπωση ότι καταλαβαίνει τα πάντα. Με τον Τσάρλι, από την άλλη, είχα πάντα την αίσθηση ότι περιμένει την ευκαιρία να δώσει τη γνώμη του. Όταν, πριν από χρόνια, το κόκκινο σέτερ μου μασούλησε το χειρόγραφο του Άνθρωποι και Ποντίκια, είπα τότε ότι το σκυλί θα είχε γίνει ένας εξαίρετος κριτικός βιβλίων.

Ο χρόνος είναι ο μόνος κριτικός δίχως φιλοδοξίες.

Δώσε θάρρος στον ...κριτικό και θα σου γράψει θεατρικό.
Έρχεται αυτή με τα φωνήεντα στ' όνομα,
με την αοριστία στα βλέμματα,
ανεβαίνοντας την πελώρια σκάλα που τρίζει.
Η αγαπημένη τρέμει κι έρχεται.

Τάκης Σινόπουλος
Εσύ ρωτάς τι απόγινε ο έρωτας εκείνος;
Αυτό σου λέω: εγώ δεν τον θυμάμαι πια.
Όμως το τι θα σκέφτεσαι γνωρίζω,
Ας μη θυμάμαι πια το πρόσωπό σου,
Θυμάμαι μόνο πως το φίλησα μια μέρα.

Μπέρτολτ Μπρεχτ
Μετ. Νίκος Παππάς
Δεν πέρασα τον θάνατο να πάρω
και μου 'κανε εκείνος την τιμή
στην άμαξα καθίσαμε μονάχα
εμείς κι η μετά θάνατον ζωή

.......................................

Στην οικουμένη γράφω γράμμα
-ποτέ δεν έλαβα δικό της-,
τ' απλά που η Φύση μου 'πε νέα,
η τρυφερή Μεγαλειότης.

Το μήνυμα θα παραλάβουν
χέρια σ' εμένα αμυδρά
χάριν Εκείνης κρίνετέ με,
συμπατριώτες, τρυφερά.

Έμιλυ Ντίκινσον
Μετ. Διονύσης Καψάλης

Η Έμιλυ Ντίκινσον, γεννήθηκε τον Δεκέμβρη του 1830 στο Άμχερτ, πολίχνη της πολιτείας της Μασαχουσέτης, όπου έζησε όλη τη μοναχική ζωή της και πέθανε τον Μάη του 1886. Δέκα όλα κι όλα ποιήματά της δημοσιεύτηκαν όσο ζούσε, σε εφημερίδες κυρίως, από αντίγραφα που βρίσκονταν σε χέρια φίλων ή θαυμαστών, χωρίς η ίδια η Ντίκινσον να έχει καμιά απολύτως σχέση με τη δημοσίευση. "Η δημοσίευση είναι η δημοπρασία του νου", έγραφε...
Κι άθελά μου σου μίλησα στον ενικό
Μιλάω με το συ σε όσους αγαπώ
Ακόμα κι αν τους έχω δει μονάχα μια φορά
Μιλάω με το συ σε όσους αγαπιούνται
Ακόμα κι αν δεν τους ξέρω

Ζακ Πρεβέρ
Ήταν σα να σε πρόσμενα Κυρά
απόψε που δεν έπνεε έξω ανάσα
κι έλεγα θα 'ρθει απόψε απ' τα νερά
κι από τα δάσα.

Γιάννης Σκαρίμπας
Αφίλητοι αγαπήθηκαν.
Ξαναιδωθήκαν γέροι.
Και τότε - πρώτη του φορά-
της φίλησε το χέρι

Γεώργιος Δροσίνης "ΣΠΙΘΕΣ ΣΤΗ ΣΤΑΧΤΗ"
Εχώρισαν έπειτα, φύγανε
μες στ' όνειρο μόνο ιδωθήκαν.
Πεθάνανε πια και δεν έμαθαν:
εμίσησαν ή αγαπηθήκαν;

Χένρυ Χήνυ
Σε μικρούς στίχους
μεγάλα πράγματα κρύβονται
ανείπωτα
Εσύ ξέρεις.

Γιάννης Ρίτσος
Εσύ δεν γνωρίζεις την εκλεκτή τύχη
που υπάρχει στη φυγή από κοντά σου,
που υπάρχει στην ευχαρίστηση να σε λατρέψω κρυφά,
να ερωτοτροπήσω μαζί σου
πέρα από τη σκιά...

Ramσn Lσpez Velarde
(1881-1921) Μεξικό
Μετ. Ρήγας Καππάτος
Κι οι καρδιές μας ξεριζώνουνται, το μυαλό μας ξεφλουδίζεται σαν τις
φλούδες του κρεμμυδιού, κι ο εαυτός μας χαμένος... χαμένος
Σ’ ένα τελικό φόβο που κανείς δεν καταλαβαίνει.

T. S. Eliot. Φονικό στην Εκκλησιά. (Χορικό). Μετ. Γ. Σεφέρης.
Στην μητέρα μου

Κι όταν έσβησε, την αποθέσανε στη γη.
Άνθη φυτρώνουν, πεταλούδες παιχνιδίζουν πάνωθέ της...
Ήτανε τόσο αλαφριά που μόλις βάραινε το χώμα.
Πόσος πόνος χρειάστηκε για να την κάνει τόσο ανάλαφρη!

Μπέρτολντ Μπρεχτ
LES CHERES MAINS

Les cheres mains qui furent miennes,
toutes petites, toutes belles...
Les cheres mains m' ouvrent les reves.
Mains en songe, mains sur mon ame...



Τα χέρια τ' ακριβά, δικά μου που έγιναν,
ωραία ωραία, μικρά μικρά ....
μου ανοίγουν τα όνειρα τ' αγαπημένα χέρια.
Ονειρευτά χέρια απλωμένα απάνου απ' την ψυχή μου..


Πωλ Βερλαίν (σε μετάφραση Κωστή Παλαμά) απόσπασμα
Ακόμα και στον ύπνο μου
θρονιάζεσαι μες στην ψυχή μου!
Στα ματόκλαδά μου επάνω
όταν ξυπνώ σε βρίσκω καθισμένη!

Grigol Orbeliani
1800-1883, Ρωσία
Μετ. Δημήτρης Νόλλας
Άνι Τσικοβάνι
Εχω βαρεθεί να μετρώ
των πόλεων τις αποστάσεις.
Από μένα σε σένα,
μικρή η απόσταση,
μεγάλη η διάσταση.

Ματίας ντελ Ρίος, Οδυσσέας 1995
Μετ. Γεράσιμος Δενδρινός
Κι όλα θα παν καλά και
κάθε είδους πράγμα θ' αποβεί καλό
όταν οι γλώσσες από φλόγες διπλωθούν
μες στον στεφανωμένο κόμπο (η μπουμπούκι) της φωτιάς
κ' η φωτιά και το ρόδο γίνουν ένα.

T.Σ. Έλιοτ, Τα τέσσερα κουαρτέτα
Για όλες εσάς,
που αγαπήθηκαν είτ' αγαπιούνται τόσο,
φυλαγμένες σαν εικόνες
στης ψυχής τους υπόγειους τοίχους,
καθώς κρασί σε γλέντι θα υψώσω
το κρανίο μου γεμάτο στίχους.

Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι
Μετ: Πέτρος Ανταίος
Πες μου ένα ψέμα ν' αποκοιμηθώ,
μονάχα για σένα κάνω το χαζό.

Νικόλας Άσιμος
Τα χρόνια πέφτουν πάνω σου σηκώνοντας ένα σύννεφο
σκόνη. Μέσα από το οποίο περνάει βήχοντας η Ιστορία.

Γιατί το χιόνι σου είναι βαρύ σα μάρμαρο; Γιατί τα περι-
στέρια που τσιμπάνε το χόρτο φεύγουν μουγκρίζοντας;

Είσαι ένας δίσκος των 33 στροφών που γυρίζει στις 78.
Ένα γαλάζιο λεωφορείο με βουλιαγμένο φτερό.

Νάσος Βαγενάς
[Κέδρος 1981, Τα γόνατα της Ρωξάνης]
Με φίλησε πονετικά εκείνη
Και τρυφερά μ' εχάϊδεψε
Κι ύστερα έγειρα να κοιμηθώ
Στο στήθος της -
Μ' ένα νανούρισμα
Από τον ουρανό του στήθους της.

Έντγκαρ Άλαν Πόε
Μετ. Στέφανος Μπεκατώρος
Ισπανία του έρωτά μου,
Μακάρι ο Θεός αύριο
Τα φρούτα σου να ανθίσει
Την όρεξή σου ακόρεστη να αφήσει.

Miguel de Unamuno, Cancionero
Μετ. Ελένη Γκίνη
Τί 'ναι η πόλη μου; Τέσσερα ζώα που πονούν
Στην κεντρική πλατεία καρφωμένα.

Γιάννης Ζαρκάδης
ΛΥΚΟΣ

Στον Βάνια

Της θλίψης μου χαράξαν το γρανίτη
τα λόγια σου, παράξενη βροχή...
Κι ο λύκος , μ' ανεμόδαρτη ψυχή
ουρλιάζει στης καρδιάς μου το φεγγίτη.

ΓΙΟΥΡΙ ΤΚΑΤΣΕΝΚΟ
(Απόδοση από τα Ρωσικά Γ.Κ.ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ)
Με το κεφάλι τανυσμένο σαν κραυγή
σκίζοντας τον αέρα
Έρωτα
Μη με προσπερνάς
Μη με εγκαταλείπεις εδώ πέρα...

Νίκος Σπάνιας
Πάμε μαζί κι ας μας λιθοβολούν
Κι ας μας φωνάζουν αεροβάτες
Φίλε μου όσοι δεν ένιωσαν ποτέ με τι
Σίδερο με τι πέτρες τι αίμα τι φωτιά
Χτίζουμε ονειρευόμαστε και τραγουδούμε!

Οδυσσέας Ελύτης(1911-1996), Ήλιος ο πρώτος
Έτσι που ολοένα μιλάς
τα λόγια σου δένουν γύρω μου φωτεινούς κύκλους.
Όσο απλώνω τα χέρια, τυλίγομαι σ' αόρατο δίχτυ.
Όταν σωπαίνεις, είσαι πια ανυπεράσπιστη*
μια ευωδιά σάρκας απλώνεται, τα ρούχα γλιστρούν
στο πάτωμα, τα χείλη τρέμουν και ριγούν.

Νίκος Γρηγοριάδης
Μοιάζουμε σου λέω, μοιάζουμε σ' ότι δε φαίνεται από μας.

Το ξέρω δεν είσαι εικόνα μου μήτε και 'γω το φάντασμά σου.
Όμως, εσύ 'σαι το μαχαίρι και 'γω η πληγή.
Συ κάνεις τον έρωτα και 'γω 'μαι η πεθυμιά του.
Εσύ 'σαι το κεφάλι και 'γω η στιγμή της εκλογής.

Δημήτρης Χαρίτος
Tι χρώματα να βάλω στη φωνή μου
που χαμηλώνει πάντα
Τι χρώματα να βρω στην μουσική μου
τι νότες στην μπαλάντα.

Tι χρώματα να βάλω στη φωνή μου
που χάνεται στο δρόμο
Τι χρώματα να βρω στην εποχή μου
που με γεμίζει τρόμο.

Γ. Κλεφτογιώργης
Εσύ, ψυχή μου, απόμεινες μες στη φωλιά την αδειανή
στον κακοτράχαλο γκρεμό πιό μόνη κι απ' τη λύπη.
Κι ούτε οι διαβατάρηδες ξαναπερνούν πια γερανοί
κι ούτε το γλαροκόπαδο που λείπει.

Κι ενώ χυμούνε οι άνοιξες και ξεμουδιάζουν τα φτερά
(Αχ που είσαι που για φτερωτή επαινεύτεις!)
εσύ σαν κύμα δέρνεσαι στα βράχια αυτά τα κοφτερά
κι ούτε πετάς ουτ΄έρχεσαι, ούτε πέφτεις ...

Μενέλαος Λουντέμης
Κι άραγε την αγαπώ ακόμη, όπως αγαπώ εσένα;
Αγάπησα όλες τις γυναίκες που βγήκαν απ'αυτή,
πέρασα από δύο γάμων την πυρά
για να βγει αληθινό το δικό της χρυσάφι.
Και στο λόφο αυτό, το βράδυ εκείνο,
όταν η βαθιά κοιλάδα έγινε γαλάζια απ' τη λησμονιά,
γιατί έκλαψα,
γιατί γονάτισα,
ποιόν ευχαριστούσα;

Derek Walcott
Μετ. Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ
Στέφανος Παπαδόπουλος
Eίδα προχθές την Ομορφιά
να μπαίνει αδιάφορη
σ’ ένα βαγόνι

Στρατής Πασχάλης, Κωμωδία